مقایسۀ تطبیقی نظریۀ استعارۀ مفهومی در شعر و تصویرگری با نگاهی به غزل «ما ز بالائیم و بالا می‌رویم» مولانا با تصویرسازی آیدین آغداشلو

هدف پژوهش حاضر معرفی کاربرد نظریۀ استعارۀ مفهومی در هنر و به دست دادن روشی کارآمد برای هنرمندان تصویرگر است تا هنگام رویارویی با نمونه غزل عرفانی فارسی (نمونۀ موردی غزلی از کلیات شمس) توانایی لازم برای دستیابی به زیرساخت‌های غزل را به دست آورند. برای رسیدن به این غایت از روش مطالعۀ استعارۀ مفهومی در شعر و تصویر استفاده شده و ویژگی‌های کاربردی این نظریه به منظور دست‌یابی به تصویرگری غزلیات که قابل تعمیم به دیگر متون نیز می‌باشد، تشریح شده است. حوزۀ مطالعه غزلی از مولوی است که در مجموعۀ شمس فرهنگستان توسط آیدین آغداشلو هنرمند معاصر به تصویر کشیده شده است. غزل منتخب در این بررسی غزلی با مطلع «ما ز بالاییم و بالا می‌رویم / ما ز دریاییم و دریا می‌رویم» از مولانای رومی است که در مقایسۀ تطبیقی استعاره‌های مفهومی شعر و تصویر میزان کامیابی آغداشلو در تصویرگری مورد مطالعه قرار گرفته است. نتیجۀ این پژوهش روشنگر این مطلب است که استعاره مفهومی «طریقت سفر است» که از مهم‌ترین استعاره‌های غالب در غزلیات مولوی است که بر طریقت و سلوک عارف دلالت دارند، در تصویرگری آغداشلو باز نمود تصویری یافته است. این پژوهش با روش توصیفی و جمع‌آوری مطالب به روش اسنادی یا کتابخانه‌ای و تحلیل محتوای تصاویر انجام گرفته است.